Ieder jaar opnieuw een welbekend terugkerend thema: de lessen van het nieuwe seizoen plannen. Waar begin je? Wat wil je behandelen? Wat hebben je groepen nodig? Iedere judoka is uniek en elke groep is uniek. Uniek in hun eigen kennen en kunnen. Daar moet je de lessen op aansluiten zodat ze maximaal kunnen groeien in een jaar. Maar zonder plan kom je daar niet.
Beleidsplan
Grote kans dat jouw club een beleidsplan heeft, in zo’n plan staan op alle vlakken de wijzen waarop de club met bepaalde zaken omgaat. Aangevuld met visies en doelen. Is de club gericht op de breedtesport of meer op de wedstrijdsport, wellicht een combinatie van beiden. Handig te weten om te bepalen hoe je jouw lessen inricht.
Waar wil de club over een paar jaar staan? Hoe kan je daar aan bijdragen met jouw lessen? Is het de bedoeling dat er Nederlands Kampioenen gekweekt worden of dat nieuwe dangraden worden behaald? Wil je zoveel mogelijk verschillende mensen lesgeven of juist de huidige leden kwalitatief laten groeien? Vaak is het combinatie van al deze zaken, waar de club vervolgens bepaald waar de prioriteiten liggen. Wie dat bepalen verschilt per club; bijvoorbeeld de eigenaar, het bestuur of trainers.
Meerjarenplan
Na een beleidsplan volgt een meerjarenplan voor de trainingen. In grote lijnen kan er bepaald worden wat de doelen zijn en hoe die doelen behaald gaan worden. Welke onderwerpen komen aan bod, welke zaken moeten regelmatig terug komen en welke niet. In welke groepen zitten welke niveaus en wat hebben die niveaus nodig om te groeien. Ook dit is clubgebonden. Want hoewel er examen richtlijnen zijn vanuit de bond, heeft elke club toch vaak zijn eigen exameneisen.
Jaarplan
En hier komt het punt waar ik elk jaar opnieuw hard over na mag denken. Hoe ga ik dit jaar inrichten. Want hoewel er vanuit het meerjarenplan bepaalde doelen bekend zijn, zijn die niet uitgeschreven hóe ze behaald moeten worden.
Zo hebben we voor de 14+ groep het doel om ze naar zwarte band niveau te trainen. Het grootste deel in deze groep is blauwe of bruine band en een aantal hebben de ambitie om (op korte termijn) hun zwarte band te willen halen. Daar moet het plan op gefinetuned worden.
Afgelopen seizoen
Afgelopen seizoen had ik een plan gemaakt waarin we per blok van 7-9 weken een aantal technieken uit een specifieke groep trainden (beentechnieken, heuptechnieken etc.), elke techniek werd 1 of 2 weken lang behandeld (2 of 4 trainingen). Van basis techniek tot het uitwerken in diverse richtingen, het maken van combinaties en overnames en het doorpakken in diverse ne-waza situaties met opvolgende technieken aldaar.
Hoe lang train je een techniek?
Hoe lang een techniek wordt behandeld is op basis van de kennis en kunde van de groep. Wanneer de favoriete techniek in de groep een ippon-seoi-nage is, kan dit een techniek zijn die je heel ver kan uitdiepen en dus meerdere lessen laat terugkomen (omdat ze het leuk vinden én dus snel invested zijn), of juist kort langs laat komen om de lesstof behandeld te hebben, maar juist kiezen om meer tijd aan nieuwe of minder favoriete technieken te besteden zodat ze meer all-round worden.
Afwisseling!
Om de aandacht van deze groep vast te houden, waar dus een deel puber is en een deel volwassen, werden de typen technieken redelijk afgewisseld. Eerst een aantal lessen heuptechnieken om daarna over te gaan naar sutemi-waza. Aansluitend beentechnieken en opvolgend hikomi waza.
Indelen op examen eisen
Indelen op exameneisen doe ik vrijwel altijd, wat moeten ze kennen en kunnen en welke technieken hebben nog extra aandacht nodig. Verdeeld in de specifieke groepen die de bond momenteel ook aanhoudt. Dit werkt prima, doordat de technieken per type werden gedoceerd, konden de technieken van makkelijk naar moeilijk gepland worden.
Omdat de focus op een type techniek lag, bijvoorbeeld beentechnieken, en alle bijbehorende oefeningen voornamelijk voor de benen waren bedoeld, zag je de judoka (letterlijk en figuurlijk) sprongen maken binnen het type techniek. Waardoor uitbouwen en koppelen soepel verlopen.
Komend seizoen
Voor komend seizoen dacht ik er aan om de gokyo te gaan volgen, waar de technieken elkaar in logica en moeilijkheidsgraad opvolgen. De focus zal vooral komen te liggen op de technieken die nodig zijn voor het eerste dan examen, we zullen de andere technieken zeker behandelen maar die krijgen iets minder tijd dan de ‘belangrijke’ technieken voor het eerste dan examen.
Deels heb ik het zo ingericht, maar ook ik blijf snel bij hetgeen wat werkt. Indelen op type worpen (been, heup etc.), maar wel opbouwend in moeilijkheidsgraad (eerst de-ashi-barai, daarna pas hiza-guruma).
Per groep anders
Mijn voorbeeld zal anders zijn dan de groepen waarvoor jij wellicht de plannen moet maken. De 14+ groep in mijn club bestaat dus uit tieners én volwassenen. De leeftijden lopen van 14 tot en met 60. Erg leuke en gevarieerde groep waar iedereen van elkaar kan leren. Het niveau gaat van oranje band tot en met de vierde dangraad. Maar het gros is bruine band met dus een enkele zwarte band.
Ook elke jeugdgroep vraagt om een eigen benadering. Welke leeftijden zitten er in de groep en welke niveaus zitten er in? Heb je twee dezelfde groepen qua leeftijd, maar zitten er in een groep vooral witte banden en in de andere meer geel/oranje banden of hoger? Dan zul je merken dat je écht andere stof moet aanbieden om ze op hun eigen niveau te laten leren. Andere stof kan dus ook gedifferentieerd lesgeven betekenen.
Techniektraining, wedstrijdtraining, thema les of?
Naast het plannen van de techniektrainingen moeten er ook wedstrijdtrainingen en themaweken worden gepland. Onze club is vrij klein en we hebben momenteel geen wedstrijdgroep, dus naast de vaste randori elke les, zijn er per blok een aantal wedstrijd gerichte trainingen.
Deze wedstrijdtrainingen volgen vaak nadat de groep een techniek heeft aangeleerd en ingeslepen. Liefst in aanloop naar een intern of lokaal toernooi. Zo kunnen ze de geleerde stof nogmaals toepassen, maar dan in een andere setting. De wedstrijdtrainingen bevatten ook krachttraining en conditietraining. Meer dan in de gemiddelde reguliere les.
Houd altijd een aantal lessen leeg
Het is uitdagend, maar elk jaar wel opnieuw een leuke puzzel om mee aan de slag te gaan. Hoe meer een judoka moet kunnen, hoe leuker de puzzel is. Wat ik in de loop der jaren wel heb geleerd is dat ik altijd lessen leeg moet houden in het blok. Daar kan ik kiezen wat er op dat moment nodig is, moet er nog een techniek worden uitgediept? Of hebben ze een extra les in een bepaald thema nodig? Zoals band knopen, valbreken en rollen bijvoorbeeld. Daar kan ik dan een hele les aan besteden als het nodig is.
Want hoe mooi je plan ook is, het is geen gegeven dat het precies zo werkt als je hebt bedacht. Er zijn altijd factoren die maken dat een les sneller of langzamer wordt opgepakt dan hoe je het had gepland.
Hoe plan jij jouw lessen?
Hoe plan jij je lessen voor het jaar in? Doe je dat zelf of wordt het voor je gedaan? Laat het weten in de reacties onder dit bericht.
